Την μικρότητα σε σύμπαν απέραντο
της ύπαρξης
αν αναλογιστώ,
τίποτε δεν με χωρίζει
από τον πιο ταπεινό,
την διδαχή του αναζητώ.
Να τον αγκαλιάσω ίσως μπορώ.
Ασήμαντα τα αποχτήματα
μπρος στη γνώση της ζωής,
βάρος περιττό γίνονται,
τείχος μοναξιάς ανάμεσά μας
σαν πλησιάζουμε
να δώσουμε τα χέρια.
Δύναμη αγάπης
η αγάπη του εαυτού.
Πολύτιμη η συνειδητότητα
του διαφορετικού,
δρόμους νόησης φωτίζει
στην ουσία του υπαρκτού...
Μπορούμε να φανταστούμε την ανθρωπότητα χωρίς ιδιοκτησία;
Τον άνθρωπο ελεύθερο από αποκτήματα;
Τον εαυτό μας χωρίς τίποτε την στιγμή μιας φυσικής καταστροφής ή απειλής που μας κάνει να χάσουμε τα πάντα εκτός από την ζωή μας;
Υπάρχει μια ελευθερία σε αυτή την σκέψη, μια ισότητα απέναντι στον Άλλο που υπό άλλες συνθήκες θα νιώθαμε να μας χωρίζει μια άβυσσος.
Αυτή η άβυσσος μπορεί να δημιουργηθεί ή να γεφυρωθεί σε μια μόνο στιγμή.
Έχει ήδη συμβεί σε διαφορετικούς τόπους και χρόνους, ίσως κάποτε να μας έχει περάσει από το νου η πιθανότητα να μας συμβεί.
Πόσο είμαστε ικανοί να επιβιώσουμε;
Ποιές από τις ικανότητες που έχουμε αναπτύξει στον σύγχρονο κόσμο θα μας φανεί χρήσιμη;
και ποιά τεχνολογική εξέλιξη που μέχρι τώρα κάλυπτε την ασφάλεια, και την συνεχή κάλυψη όλων των αναγκών μας θα είναι διαθέσιμη;
Ίσως καμιά.
Ίσως συνειδητοποιήσουμε πως έχουμε ανάγκη μόνο τον Άλλο, εκείνον με τον οποίο δεν έχουμε μάθει να συνεργαζόμαστε, που προστατεύαμε μέχρι τώρα ενάντιά του τα αποκτήματά μας, που ενισχύαμε και κανακεύαμε το Υπερεγώ μας απέναντί του, εκείνον, τον πιο ταπεινό, που ήδη ήταν ελεύθερος από τις κατασκευασμένες ανάγκες μας και ζούσε χωρίς τους κατασκευασμένους φόβους μας.
Και χωρίς εξουσία;
Μπορούμε να φανταστούμε τις ανθρώπινες σχέσεις χωρίς εξουσία;
Ο εγωισμός και η αχαλίνωτη αγάπη των ανθρώπων για εξουσία, τους οδηγεί να προσπαθούν να χειραγωγούν τις μάζες, να τους υποδεικνύουν τι να σκεφτούν. Έτσι κατευθύνουν την ανθρώπινη συνείδηση στο όνομα της ευμάρειας, της θρησκείας, της πολιτικής ή κάποιας "μεγάλης ιδέας" σε οτιδήποτε εξυπηρετεί την διαιώνιση αυτής της εξουσίας.
Εργαλεία τους η άδικη δικαιοσύνη, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, η διαφήμιση, ο καταναλωτισμός, η πολιτική του διαίρει και βασίλευε, η βιομηχανία της διασκέδασης, η βία. Μέσω αυτών, ενθαρρύνουν στην κοινωνία όλες τις κατά Δάντε αμαρτίες των ανθρώπων που εμποδίζουν την εξέλιξη τους προς την πνευματική και θεική τους φύση:
του εγωισμού, του φθόνου, της οργής, της οκνηρίας, της φιλαργυρίας, της λαιμαργίας και της λαγνείας.
Η γνώση και η νόηση είναι τα μόνα όπλα του ανθρώπου για να αντισταθεί στις σκοτεινές, κακόβουλες επιβολές και να εξελίξει τον εαυτό του προς μια επιλογή Ανθρωπισμού. Σε αυτήν την επιλογή το διαφορετικό στην οπτική, στην πράξη και στην ουσία της ζωής είναι τόσο επιθυμητό, όσο και απαραίτητο για την διαιώνιση της ζωής στον πλανήτη.
Και η τέχνη, από τότε που υπάρχει η ιστορική μνήμη, το μόνο αληθινό μέσο για να διαδώσει και να διασώσει, για να επικοινωνήσει και να συνδεθεί, για να ενώσει και να ενωθεί.
______________________________________________
Ελένη Βαφειάδου
Σκέψεις που παρουσιάστηκαν στα πλαίσια της 5ης εκδήλωσης της ομάδας Νόηση και Πράξη, της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, με θέμα "Ο Άλλος Άνθρωπος, η απόσταση που δεν υπάρχει", στις 28/5/2017, στην αίθουσα εκδηλώσεων των εκδόσεων " Όστρια".
Το ποίημα στην έναρξη της ομιλίας είναι απόσπασμα του ποιήματος της Ελένης Βαφειάδου, με τίτλο "ΝΟΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ", αφιερωμένο στην ομότιτλη ομάδα.